Το στραβό ρινικό διάφραγμα δηλ η σκολίωση του ρινικού διαφράγματός μπορεί να είναι συγγενής δηλ να προϋπάρχει κατά την γέννηση ή επίκτητη ως αποτέλεσμα τραυματισμού στη διάρκεια της ζωής.
Τα βασικά συμπτώματα που παρουσιάζουν οι ασθενείς με σκολίωση του ρινικού διαφράγματός είναι η δυσκολία της ανάσας από το ένα η και από τα δυο ρουθούνια η ξηροστομία ειδικά κατά την πρωινή έγερση και συμπτώματα όπως, η θορυβώδης αναπνοή στη διάρκεια της νύχτας –(ροχαλητό), συχνές αιμορραγίες από τη μύτη, συχνά κρυολογήματα , ιγμορίτιδες και αίσθημα καταρροής.
Σε σοβαρή σκολίωση μπορεί να αντιμετωπίζουμε συχνούς πονοκέφαλους και αίσθημα βάρους.
Η θεραπεία για τους ασθενείς άνω των 16 ετών είναι η χειρουργική αποκατάσταση – αποκατάσταση η οποία συνοδεύεται και από την καυτηριασμό των κάτω ρινικών κογχών με ραδιοσυχνότητες για περαιτέρω βελτίωση της ρινικής αναπνοής. Επίσης τοποθετούνται φιλμ σιλικόνης στη μύτη για την αποφυγή ρινικών συμφύσεων .Αυτά αφαιρούνται ευκολά στο ιατρείο μετρά από 7 ημέρες. Η χειρουργική αντιμετώπιση σε παιδιά κάτω των 16 ετών δεν ενδείκνυται γιατί μέχρι αυτήν την ηλικία ο σκελετός της μύτης ακόμη διαμορφώνεται
Διάγνωση σκολίωσης του ρινικού διαφράγματος
Η διάγνωση για το σκολιωτικό ρινικό διάφραγμα τίθεται κλινικά από Εξειδικευμένο Χειρουργό ΩΡΛ και μόνο. Ο Ιατρός αφού λάβει το ιστορικό του ασθενούς και αξιολογήσει τα συμπτώματα θα πραγματοποιήσει κλινική εξέταση και ενδοσκόπηση της ρινός.
Τα συμπτώματα της σκολίωσης του ρινικού διαφράγματος συχνά παρουσιάζουν αλληλοεπικάλυψη με άλλες ρινικές παθήσεις, όπως είναι η αλλεργική ρινίτιδα, η παρουσία ρινικών πολυπόδων καθώς και άλλων διαταραχών σχετιζόμενων με συστηματικά νοσήματα, ή με κάποια φαρμακευτική αγωγή. Ο σκοπός της κλινικής εξέτασης είναι η διαφορική διάγνωση, η πλήρης αξιολόγηση του προβλήματος και ο σχεδιασμός του καταλληλότερης θεραπευτικής προσέγγισης – συντηρητικής ή χειρουργικής.
Δομή και λειτουργία ρινικού διαφράγματος
Ρινικό διάφραγμα, ή διάφραγμα μύτης ονομάζεται η οστεοχόνδρινη δομή που διαχωρίζει τη ρινική κοιλότητα σε δύο ίσα μέρη. Πρόκειται στην ουσία για το ανατομικό χώρισμα, το οποίο
- διαμορφώνει το σχήμα της μύτης,
- σταθεροποιεί ολόκληρο το ρινικό πλαίσιο και
- μαζί με τις ρινικές κόγχες και τη φυσιολογική λειτουργία της ρινικής βαλβίδας μας εξασφαλίζει την ομαλή – ποιοτική λειτουργία της αναπνοής.
Το ρινικό διάφραγμα αποτελείται από το οστέινο τμήμα του προς τα πίσω αλλά και στη βάση του και από ένα χόνδρινο τμήμα προς τα εμπρός (ουραίο).. Ιδανικά το ρινικό διάφραγμα είναι ευθύ, ή σχεδόν ευθύ, τόσο στο χόνδρινο όσο και στο οστέινο τμήμα του και σχηματίζει δύο κατά το δυνατόν ισομεγέθεις ρινικές θαλάμες.
Συχνότερα συμπτώματα που οδηγούν τους ασθενείς στο ιατρείο:
Συχνές ή και υποτροπιάζουσες λοιμώξεις των παραρρινίων κόλπων (Ιγμορίτιδα) Υποτροπιάζουσες φαρυγγίτιδες με πονόλαιμο,αίσθημα ξηρότητας στο λαιμό
Λόγω της παρεμπόδισης της ρινικής αναπνοής, ασθενείς με σκολίωση του ρινικού διαφράγματος δεν ξεπερνούν το ίδιο εύκολα ένα κοινό κρυολόγημα ή μια ιογενή λοίμωξη και ταλαιπωρούνται με ιγμορίτιδες. Επίσης, καθώς αναγκάζονται να αναπνέουν από το στόμα περισσότερο από το επιθυμητό, ο εισπνεόμενος αέρας ρέει αφιλτράριστος και χωρίς να υγραίνεται δια μέσω του στόματος στο αναπνευστικό σύστημα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα αφενός να προκαλείται ξηρότητα στο λαιμό, συχνά ξηρός βήχας και επιπλέον επιτρέπεται η είσοδος παθογόνων παραγόντων, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού.
Θορυβώδης αναπνοή κατά τη διάρκεια του ύπνου (ροχαλητό) και υπνική άπνοια
Το ροχαλητό και ιδιαίτερα τα επεισόδια υπνικής άπνοιας αποτελούν σοβαρές διαταραχές ύπνου. Το σκολιωτικό ρινικό διάφραγμα ευθύνεται κατά ένα μέρος για αυτού του τύπου τις διαταραχές, πάντοτε όμως και σε συνδυασμό με άλλα ανατομικά προβλήματα (φάρυγγας, υπερώα, παχυσαρκία κλπ).
Το ροχαλητό αποτελεί κλασικό σύμπτωμα οποιασδήποτε κατάστασης επηρεάζει τον αεραγωγό εμποδίζοντας την ελεύθερη διέλευση του αέρα.
Παράλληλα με το ροχαλητό πολλοί άνθρωποι εμφανίζουν επεισόδια υπνικής άπνοιας Πρόκειται για επεισόδια διακοπής της αναπνοής κατά τη διάρκεια του ύπνου για μερικά δευτερόλεπτα. Κατά τη διάρκεια του ύπνου οι μύες χαλαρώνουν και η ρίζα της γλώσσας και η μαλθακή υπερώα πέφτουν προς τα πίσω. Επομένως διακόπτεται η παροχή αέρα από το στόμα, ενώ παράλληλα το σκολιωτικό διάφραγμα παρεμποδίζει τη ρινική αναπνοή.
Αίσθημα κόπωσης κατά τη διάρκεια της ημέρας
Η χαμηλή ποιότητα ύπνου οδηγεί σε :
- Συνεχές αίσθημα κόπωσης, παρόλο που έχουν συμπληρωθεί αρκετές ώρες ύπνου
- Υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας
- Διαταραχές στη συγκέντρωση
- Μείωση των επιδόσεων στην εργασία ή το σχολείο
- Ευερεθιστότητα και εκνευρισμός
Συχνές επιστάξεις – ρινορραγίες
Η ξηρότητα που παρουσιάζεται στο βλεννογόνο της μύτης, όταν οι ρινικές θαλάμες είναι πολύ στενές και παρουσιάζουν ρινίτιδες, τον καθιστά επιρρεπή σε επιστάξεις – ρινορραγίες
Μονόπλευρη προσωπαλγία
Σε πολύ μεγάλου βαθμού σκολίωση, το ρινικό διάφραγμα προσκρούει και πιέζει τα τοιχώματα στο εσωτερικό της μύτης, γεγονός συχνά αποτελεί πιθανό αίτιο πόνου στη μία μεριά του προσώπου.
Αντιμετώπιση του σκολιωτικού ρινικού διαφράγματος
Η αντιμετώπιση της σκολίωσης του διαφράγματος της μύτης είναι αποκλειστικά και μόνο χειρουργική και η επέμβαση εκλογής ονομάζεται ευθειασμός σκολίωσης του ρινικού διαφράγματος, τόσο στα χόνδρινα όσο και στα οστέινα μέρη του . Συντηρητικές μέθοδοι με χρήση αποσυμφορητικών, αντιισταμινικών και κορτικοειδών σκευασμάτων στοχεύουν στην παροδική ανακούφιση των συμπτωμάτων και όχι την οριστική αντιμετώπιση του προβλήματος, εκτός εάν το πρόβλημα δεν είναι ανατομικό και αφορά μόνο ρινίτιδες.
Κατά τη διάρκεια της επέμβασης ευθειασμού του ρινικού διαφράγματος μπορούν να αντιμετωπισθούν παράλληλα και άλλα λειτουργικά προβλήματα μύτης, που παρεμποδίζουν την αναπνοή, όπως είναι η διόρθωση πιθανής υπερτροφίας των ρινικών κογχών ή και καθαρισμός των παραρρινίων κόλπων (ιγμόρεια, ηθμοειδεις κυψέλες) από πολύποδες ή άλλες χρόνιες αλλοιώσεις . Στον ίδιο χειρουργικό χρόνο επίσης υπάρχει η δυνατότητα διόρθωσης και των αισθητικών προβλημάτων της μύτης μέσω της Λειτουργική Ρινοπλαστικής. Η Λειτουργική Ρινοπλαστικη είναι μία επέμβαση διττού χαρακτήρα και στοχεύει στην ταυτόχρονη λειτουργική και αισθητική διόρθωση της μύτης. Έτσι έχει το μοναδικό χάρισμα να αναβαθμίζει συνολικά την ποιότητα της καθημερινότητας του ασθενούς προσφέροντας ελεύθερη αναπνοή και ανανεωμένη εμφάνιση του προσώπου.
Κατά την επέμβαση ευθειασμού, το ρινικό διάφραγμα διορθώνεται τόσο στην οστέινη, όσο και στη χόνδρινη μοίρα και παραμένει στη σωστή θέση εφ’ όρου ζωής. Οι ασθενείς λίγες ημέρες μετά την επέμβαση παρατηρούν τεράστια αλλαγή στην αντοχή και τη διάθεσή τους, και μόνο τότε συνειδητοποιούν πραγματικά πόσο σημαντικό ρόλο διαδραματίζει η ανεμπόδιστη αναπνοή στη ζωή τους.